Pożegnanie Ojczyzny — polonez fortepianowy w tonacji a-moll autorstwa najprawdopodobniej Michała Kleofasa Ogińskiego, jeden z najbardziej znanych polskich polonezów, szczególnie tych z doby przedchopinowskiej. Należy do gatunku polonezów melancholijnych (a więc nie jest tańcem użytkowym, lecz stylizowanym), powstałego na przełomie XVIII-XIX ww. w okresie sentymentalizmu, kiedy w całej Europie styl klasyczny zaczął ustępować miejsce romantyzmowi. Jako utwór muzyczny, polonez „Pożegnanie Ojczyzny” wywarł duży wpływ na innych kompozytorów. Znany jest do dziś w licznych aranżacjach, wykorzystuje się go również w postaci sygnału czy dzwonka komórkowego.
Utwór ten posłużył jako główny wątek filmu radzieckiego „Polonez Ogińskiego” (Belarusfilm, 1971) o niezwykle ciekawej, pseudohistorycznej fabule (w czasie okupacji hitlerowskiej polonez wykonuje na organach organista-Polak, ukrywający się w białoruskim (od września 1939 r.) Zdzięciole i pomagający radzieckim partyzantom), co przyczyniło się do niezwykłej popularności Poloneza w krajach byłego ZSRR.
U zarania niepodległości Białorusi pojawił się także projekt stworzenia hymnu Białorusi opartego właśnie na melodii poloneza „Pożegnanie ojczyzny” Ogińskiego (tzw. „Poloneza Ogińskiego”).